Οι αντιεξουσιαστές υποτάχθηκαν στους νέους εξουσιαστές

Του ΜΑΝΟΛΗ Γ. ΔΡΕΤΤΑΚΗ*

Στην ομιλία του στο πολυπληθές και πολυδάπανο νέο υπουργικό συμβούλιο στη Θεσσαλονίκη -που για καθαρά επικοινωνιακούς λόγους συνήλθε στη συμπρωτεύουσα, αυξάνοντας τις δαπάνες λειτουργίας της κυβέρνησης σε καιρούς εξαντλητικής λιτότητας για το λαό- ο πρωθυπουργός επανέλαβε τη δήλωση «είμαστε αντιεξουσιαστές στην εξουσία», δήλωση που είχε κάνει και σε άλλες ομιλίες του.

Την πρώτη φορά που έκανε τη δήλωση αυτή, του είχε επισημανθεί από πολλούς ότι πρόκειται για καθαρή αντίφαση, δεδομένου ότι το κόμμα, του οποίου ηγείται, αναλαμβάνοντας την κυβέρνηση, ασκεί την όποια εξουσία ασκούσαν και οι προηγούμενες κυβερνήσεις του κόμματός του και της Ν.Δ.

Για την εξουσία που ασκούσαν όλες οι προηγούμενες κυβερνήσεις ίσχυε αυτό που είχε πει πριν από κάμποσα χρόνια ένας απλός άνθρωπος του λαού: «οι κυβερνώντες είναι κυβερνώμενοι». Με τη φράση αυτή εννοούσε ότι όλες οι κυβερνήσεις υπηρετούσαν τα μεγάλα ντόπια και ξένα οικονομικά συμφέροντα (τα οποία ήταν οι ουσιαστικοί κυβερνώντες) και συνέπλεαν με τις διεθνείς επιλογές των συμμάχων και εταίρων μας, επιλογές που πολλές φορές ήταν ενάντια στα εθνικά μας συμφέροντα.

Από τη στιγμή, όμως, που η κυβέρνηση ψήφισε το διαβόητο Μνημόνιο ως νόμο του κράτους και άρχισε να εφαρμόζει τις εντολές της τρόικας που περιέχονται σ’ αυτό, άλλαξαν οι κυβερνώντες. Τώρα οι, κατά τον χαρακτηρισμό του πρωθυπουργού, «αντιεξουσιαστές», δηλαδή ο ίδιος, η κυβέρνηση και το κόμμα του, υποτάχθηκαν και εκτελούν πιστά τα όσα ορίζουν οι νέοι κυβερνώντες, δηλαδή η τρόικα της Ευρωπαϊκής Ενωσης, του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, των οποίων τα συμφέροντα συμπίπτουν με εκείνα των προηγούμενων κυβερνώντων και των εταίρων και συμμάχων μας.

Η υποταγή στην τρόικα έχει, ουσιαστικά, μετατρέψει το υπουργικό συμβούλιο και την κυβερνητική πλειοψηφία στη Βουλή σε όργανο – σφραγίδα εκτέλεσης των προσταγών της. Οποιαδήποτε διαφοροποίηση από τις προσταγές αυτές έχει συνέπεια την απόσυρσή της και τη συμμόρφωση προς τις εντολές – διατάξεις του Μνημονίου. Χαρακτηριστική ήταν η περίπτωση του πρώτου νομοσχεδίου για την απελευθέρωση των μεταφορών και η γνωστή κατάληξή του.

Η πιστή εφαρμογή από την κυβέρνηση των διατάξεων του Μνημονίου είχε τα αναμενόμενα αποτελέσματα μόνο ως προς τη μείωση των δαπανών, εξαιτίας των άγριων περικοπών στους μισθούς, στις συντάξεις και στις δημόσιες επενδύσεις. Το αντίθετο συνέβη με τα έσοδα, τα οποία, παρά τις μεγάλες αυξήσεις σε φορολογία και ιδιαίτερα στους έμμεσους φόρους (ΦΠΑ, φορολογία καυσίμων, τσιγάρων και ποτών) το 8μηνο Ιανουαρίου – Αυγούστου παρουσιάζουν μεγάλη υστέρηση. Γι’ αυτή την «επιτυχία» = αποτυχία υπερηφανεύεται (!) η κυβέρνηση.

Η αποτυχία, όμως, στην πλευρά των εσόδων είχε συνέπεια η τρόικα να ζητά τώρα πρόσθετα μέτρα, προκειμένου στο τέλος του χρόνου, και ιδιαίτερα το 2011, να επιτευχθούν οι στόχοι του Μνημονίου. Θα είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσα η σύγκριση των προβλέψεων του προσχεδίου του προϋπολογισμού του 2011 από τη μια μεριά με τις εκτιμήσεις πραγματοποιήσεων του 2010 και από την άλλη με τις πραγματοποιήσεις του 2009 και του 2008.

Προκειμένου να διασφαλιστεί η καταβολή της τρίτης δόσης του δανείου, που η τρόικα παρέχει στη χώρα μας, οι εκπρόσωποί της θα ελέγξουν τις όποιες προτάσεις της κυβέρνησης περιέχει το προσχέδιο του προϋπολογισμού 2011, τόσο στο σκέλος των δαπανών όσο και στο σκέλος των εσόδων, και στο βαθμό στον οποίο δεν θα ανταποκρίνεται προς τις διατάξεις του Μνημονίου, θα απαιτήσουν τις αναγκαίες τροποποιήσεις σ’ αυτό.

Φυσικά το προσχέδιο του προϋπολογισμού στηρίζεται στις μέχρι τα τέλη Αυγούστου εκτιμήσεις πραγματοποιήσεων, οι οποίες είναι πιθανόν να υπερεκτιμούν τα «επιτεύγματα» της εφαρμοζόμενης οικονομικής και δημοσιονομικής πολιτικής. Δεδομένης της κατάστασης στην οποία έχει περιέλθει η ελληνική οικονομία, δηλαδή της μείωσης της κατανάλωσης λόγω της μεγάλης μείωσης των μισθών και των συντάξεων, της αύξησης της ανεργίας, του παγώματος του κλάδου των κατασκευών και του κλεισίματος μεγάλου αριθμού επιχειρήσεων, οι πρώτες εκτιμήσεις πραγματοποιήσεων του 2010 είναι πιθανόν να αλλάξουν προς το χειρότερο.

Στην περίπτωση που οι τελικές εκτιμήσεις πραγματοποιήσεων του 2010 είναι χειρότερες από εκείνες που θα περιλαμβάνονται στο προσχέδιο του προϋπολογισμού, είναι βέβαιο ότι, σύμφωνα με τις διατάξεις του Μνημονίου, οι εκπρόσωποι της τρόικας θα ζητήσουν νέες περικοπές δαπανών ή/και αυξήσεις φόρων, οι οποίες και θα περιληφθούν στο τελικό κείμενο του προϋπολογισμού που θα κατατεθεί στη Βουλή στα τέλη Νοεμβρίου.

Οι πραγματικοί κυβερνώντες, δηλαδή η τρόικα, δεν περιορίζονται στην υπαγόρευση της οικονομικής και δημοσιονομικής πολιτικής, δεδομένου ότι το Μνημόνιο περιλαμβάνει διατάξεις – εντολές που καλύπτουν και πολλούς άλλους τομείς. Ηδη έχουν γίνει από την κυβέρνηση νομοθετικές επεμβάσεις στο Ασφαλιστικό και στα εργασιακά θέματα και, σύμφωνα με τις δηλώσεις του πρωθυπουργού στη Θεσσαλονίκη, πρόκειται να γίνουν ανάλογες επεμβάσεις στις ΔΕΚΟ, καθώς και επίσπευση των ιδιωτικοποιήσεων πολλών από αυτές.

Σε ό,τι αφορά τις αλλαγές στο Ασφαλιστικό ή την εξυγίανση των ΔΕΚΟ, η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι έπρεπε να έχουν γίνει εδώ και πολλά χρόνια. Λησμονεί, όμως, ότι το κόμμα που τη στηρίζει ήταν επί 20 χρόνια στην εξουσία και δεν τις έκανε [και τώρα μέλος της μέμφεται το λαό (!!) γι' αυτή την παράλειψη].

Πολλές από τις αλλαγές αυτές, έστω και καθυστερημένα, πρέπει να γίνουν. Οχι, όμως, με τον τρόπο και μέσα στο τόσο σύντομο χρονικό διάστημα που επιβάλλει το Μνημόνιο, τρόπος ο οποίος θα εξακοντίσει σε ακόμα πιο δυσθεώρητα ύψη το δημόσιο χρέος το 2010 και τα δύο επόμενα έτη και, φυσικά, τις δαπάνες για την πληρωμή των τοκοχρεολυσίων του τα αμέσως επόμενα, γεγονός το οποίο θα καταστήσει αναγκαίο νέο Μνημόνιο, παρά τις διαψεύσεις που γίνονται από όλες τις πλευρές.

*Ο Μανόλης Γ. Δρεττάκης είναι πρώην: Αντιπρόεδρος της Βουλής, υπουργός και καθηγητής της ΑΣΟΕΕ